Gdy władza przekracza wszelkie granic – Wyborcza o książce „Lapvona”
Moshfegh w „Lapvonie” sięga po groteskę, czarny humor, balansując na granicy tego, co nazywane bywa dobrym smakiem, aby opowiedzieć o źródłach przemocy i bezkresie zła, do którego człowiek jest się w stanie posunąć, by zdobyć i utrzymać władzę. To powieść o moralnym upadku, ale też o próbach ratowania się przed beznadzieją, o szukaniu dobra w świecie zalanym pogardą i cynizmem. Uważny czytelnik odnajdzie tu zapewne luźne nawiązania do filmów Bergmana czy historii opowiadanych przez Eco, markiza de Sade czy Cabrégo, ale także obrazy, które siało mogłyby pojawić się w kolejnym sezonie „Gry o tron” czy w komputerowej grze opowiadającej losy Geralta z Rivii. Wszystko to, połączone ze snutą przez nią opowieścią, daje ciekawy efekt – książkę przestrogę. Oto, zdaje się mówić amerykańska pisarka, najbardziej prawdopodobny scenariusz wypadków, gdy społeczeństwo bezrefleksyjnie oddaje się w ręce władzy i pozwala jej na przekraczanie wszelkich możliwych granic.
Autorzy Pauzy, o których mowa w recenzji
O AUTORZE
Ottessa Moshfegh urodziła się w Stanach Zjednoczonych, ale pochodzi z rodziny wielokulturowej: jej matka urodziła się w Chorwacji, a ojciec, jest pochodzącym z Iranu Żydem. Być może z tego powodu autorka uważa się za osobę nietypową i od dawna pociąga ją wszelka odmienność, co widać w jej powieściach i opowiadaniach. Moshfegh, uznana przez literackie pismo „Granta” za jedną z najbardziej obiecujących pisarek młodego pokolenia, jest laureatką wielu nagród literackich, między innymi Pushcart Prize, O. Henry Award i Plimpton Discovery Prize.
Za pierwszą powieść, wydaną w 2016 po polsku pod tytułem Byłam Eileen (Wydawnictwo W.A.B., 2015), potem wznowioną w Pauzie w 2024 roku pod tytułem Eileen, autorka była nominowana do National Book Critics Circle Award i do Nagrody Bookera, jak również otrzymała prestiżową PEN/Hemingway Award za debiut. Jej teksty ukazują się w pismach literackich „Granta”, „The New Yorker, „The Paris Review”.
W Pauzie Ottessa Moshfegh „debiutowała” powieścią Mój rok relaksu i odpoczynku (2019), która była już kilkakrotnie dodrukowywana. Kilka miesięcy po premierze powieści, do której okładkę zaprojektowały Sztuczne Fiołki, zaczęła się pandemia i książka idealnie trafiła w gusta czytelników spędzających długie dni w domach tak, jak bohaterka Roku…
W 2021 roku ukazały się opowiadania Moshfegh pod tytułem Tęsknota za innym światem, a w październiku 2023 roku do rąk polskich czytelników trafiła najnowsza powieść autorki, Lapvona. 2024 rok przyniósł nowe wydanie Eileen oraz ekranizację też powieści.
