Kierunki nieznane – recenzja książki „System” Amandy Svensson w Dwutygodniku – Maciej Jakubowiak
Perypetie gęsto się tu splatają, każde z trojga rodzeństwa wchodzi w swoje własne historie, sporo pojawia się postaci towarzyszących, z czasem okazuje się, że i między nimi istnieją jakieś związki, relacje (czy, znów, skojarzenia z telenowelą są takie znowu przestrzelone?). To powieść na ponad 700 stron, naprawdę epicka rzecz, w którą się wchodzi i przez pewien czas po prostu się w niej jest. Wątki naukowe, które nierzadko przebijają się do samego języka narracji, i londyńskie okolice związane z postacią brata przypominają trochę „Białe zęby” Zadie Smith (zamiast „Myszy Przyszłości” jest tu „bardzo moralna małpa”).
[…]
To wahanie między nieskrępowanym gadulstwem a potrzebą spójności i zwięzłości przekłada się jakoś na to, co się dzieje z tytułem tej powieści (bo coś przecież, to chyba jasne, musiało się wydarzyć). W szwedzkim oryginale brzmi on: „Ett system så magnifikt att det bländar”, w angielskim tłumaczeniu Nicholi Smalley: „A System so Magnificent it is Blinding”, ale w polskim przekładzie Karoliny Ancerowicz i Justyna Czechowskiej to po prostu „System”.
Decyzja to może i dyskusyjna, ale przecież wiele mówiąca. Bo może po prostu tak jest, że jedni (dajmy na to: Szwedzi, Amerykanie) potrzebują długich meandrujących zdań, a drudzy (Polacy) żołnierskich słów; jedni wolą nieposkładane historie bez puent, drudzy wyraźne ilustracje konkretnych problemów?
Autorzy Pauzy, o których mowa w recenzji
O AUTORZE
Amanda Svensson jest szwedzką dziennikarką kulturalną, tłumaczką i autorką pięciu powieści. Zadebiutowała w 2008 roku, a jej książki zdobywały nominacje i były wyróżniane wieloma prestiżowymi nagrodami. Czwarta powieść autorki, System, wydana w Szwecji w 2019 roku, została uhonorowana Nagrodą Literacką Pera Olova Enquista i Nagrodą Literacką „Svenska Dagbladet”. Znalazła się także na krótkiej liście do Nagrody Literackiej „Tidningen Vi” i w 2023 roku na długiej liście do Międzynarodowej Nagrody Bookera. System to pierwsza książka Svensson, która ukazuje się po polsku.
