fbpx

Cuddle Up With A Good Book o Legendzie o samobójstwie

Samobójstwo największe spustoszenie sieje w życiu tych, którzy pozostali na świecie. Jak może czuć ośmioletni chłopiec, którego ojciec odebrał sobie życie? David Vann nigdy do końca nie uwolnił się od bólu i żalu, które wywołało samobójstwo jego ojca, Jamesa w 1980 roku. Wokół tego wydarzenia David Vann zbudował swoją własną osobistą legendę. Ból i cierpienie zamienił w słowa, żal i gniew przeobraził w sześć niezwykłych opowieści. Uderzające dzieło jakim jest "Legenda o samobójstwie" jest swoistą terapią, która miała pomóc autorowi pogodzić się ze zbyt przedwczesnym odejściem ojca.

Rozgrywające się w odległym i bezlitosnym otoczeniu Alaski, w której dorastał Vann, każda historia opowiada o jakimś Royu i jakimś Jimie, alternatywnych wersjach autora i jego ojca. Tacy sami, ale jednak inni, istnieją we własnych równoległych wszechświatach. Każda z opowieści stanowi niezależną próbę spojrzenia na samobójstwo z trochę innej perspektywy, jednak każda z nich to opowieść o metodycznym wycofywaniu się z każdej sfery swojego życia przez Jima, przez porzucenie rodziny, pracy i ostatecznej rezygnacji z samego życia.

Najbardziej wyróżniająca się w zbiorze nowela "Wyspa Sukkwan"opisuje wyprawę ojca i syna na odległą wyspę, "ziemi zaczarowanej, miejsca, które nie może istnieć naprawdę". Wyprawę, która stanowi ucieczkę od rzeczywistości i nieszczęść oraz szansę na nawiązanie więzi między Jimem i Royem. Zamiast przygody, zrozpaczony i bezradny chłopiec co noc wsłuchuje się w szloch swojego ojca, który niebezpiecznie balansuje na krawędzi. Tę opowieść o szaleństwie Jima i katastrofa, która ma miejsce na odciętej od świata wyspie można odczytać jako zemstę Davida Vanna na jego ojcu, zemstę za zadany ból, który wywołała jego śmierć. Zemstę, ale i przesłanie głębokiego współczucia, smutku pomieszanego z tęsknotą, gniewem i żalem.

David Vann w "Legendzie o samobójstwie" nieustannie stawia bolesne pytania, szuka prawdy i próbuje zrozumieć powody dla których jego ojciec zdecydował się na popełnienie samobójstwa. Splądrowanie historii swojej rodziny, której dokonał David Vann, przeżywanie na nowo samobójczej śmierci, topienie się w przeszłości ojca, uwzględnianie wszelkich możliwych scenariuszy działa oczyszczająco i katartycznie.

"Lubił to, jak wygląda woda, jak stawała się stopioną szarością, a morze robiło się cięższe i nieprzeniknione..."

Styl pisarza przywodzi na myśl Ernesta Hemingwaya, oszczędność, naturalizm i jednoczesna biegłość w opisywaniu surowego i groźnego piękna dalekiej północy. Alaskańskie lasy, lodowata woda, powietrze, będące częścią tamtejszej ciemności, "atakują gwałtownie ze wszystkich stron" równie mocno atakują emocje, których pełna jest opowieść Davida Vanna. "Legenda o samobójstwie to wyprawa nie tylko wgłąb dzikiej i groźnej przyrody, ale podróż w ciemną stronę duszy człowieka zagubionego w świecie. Wyprawa w poszukiwaniu swojej tożsamości po stracie, szczera, bolesna, rozliczająca i pełna gniewu.

Sześć historii tworzących "Legendę o samobójstwie" tworzy obraz Jima Fenna, człowieka który w pewnym sensie jest jednocześnie prawdziwym Jamesem i Davidem Vannem. Amerykański pisarz zatapiając się w bolesnej przeszłości zamienił rodzinną tragedię w niezwykłą opowieść. Napisał historię będącą fikcją i prawdziwym wspomnieniem, rozliczył się z bolesnymi wydarzeniami sprzed lat, przekształcając tragedię w sztukę.

Autorzy Pauzy, o których mowa w recenzji

David Vann small

O AUTORZE

David Vann to autor opowiadań i powieści wydanych w ponad dwudziestu językach, a także laureat czternastu nagród literackich. Pisarz znany jest już w Polsce za sprawą czterech powieści: Legenda o samobójstwie (2018), Brud (2019), Halibut na Księżycu (2021) i Komodo (2022), jak również kilku wizyt w Polsce: na Festiwalu Conrada w Krakowie w październiku 2018 roku, w Big Book Cafe w grudniu 2018 roku (spotkanie prowadziła Dorota Masłowska) oraz w Nowym Teatrze w Warszawie w październiku 2019 roku. Wszystkie spotkania cieszyły się ogromną frekwencją, a Vann już od pierwszej książki (która była też pierwszą książką wydaną przez Wydawnictwo Pauza), pomimo niełatwej tematyki swoich opowieści zachwycił polskich czytelników.

W 2024 ukaże się reporterski esej Vanna, Ostatni dzień na Ziemi, dzięki któremu możemy ocenić zmysł dziennikarski pisarza, znanego nam dotychczas tylko z fikcji literackiej.

Wszystkie książki Davida Vanna przekłada z angielskiego Dobromiła Jankowska.

Zdjęcie autora: Copyright © Susanne Schleyer/autorenarchiv.de

Książki Pauzy wspomniane w recenzji

książka: 39,90 
e-book: 34,90 
Scroll to Top